بسم الله الرحمن الرحيم

Aş’e bavarne (Nusaybin)

İmâm-i Mâlik (Radiyallah-u Anhu)- 12

Bir gün Halife Harun Reşid dedi ki;

-“Ya İmâm senin kitablarını çoğaltıp, her yere göndereceğim. Herkesin bunlara uymasını ve senin mezhebinde olmalarını emr edeceğim.”

İmâm-i Mâlik hazretleri (r.a.);

-“Ya halife, hadis-i şerifte; (“Ümmetimin âlimlerinin ihtilafi rahmettir.”) Buyuruldu. Âlimlerin ihtilafi Allah-u Teâlâ’nın rahmetidir. HEPSİ HİDAYET ÜZEREDİR. MÜSLÜMANLAR BU RAHMET’TEN MAHRUM BIRAKILAMAZ.”

Bunun üzerine halife bu arzusundan vazgeçti. Harun Reşid, İmâm-i Mâlik hazretleri (r.a.) den hergün evine gelip, oğlu Emin ile Me’mün’a ders vermesini istedi.

İmâm-i mâlik (r.a.) Buyurdu ki;

-“Ya Halife, uygun olanı çocuklarınızın bizim eve gelip gitmesidir. Allah-u Teâlâ, sizi daha aziz etsin! İlmi aziz ederseniz aziz olurusnuz; İlmi zelil ederseniz Zelil olursunuz. İlim bir kimsenin yanına gitmez, o ilimin yanına gelir.”

Bunun üzerine Halife İmâm-i mâlik hazretleri (r.a.) den özür diledi ve hergün çocuklarını İmâma göndererek ders aldırttı.

Eserleri;

‘Muvatta’ adındaki hadis kitabı çok kıymetlidir. Muvatta’yı kırk senede meydana getirmiştir. Başlangıçta içinde dörtbin hadis-i şerif varken, sonuna doğru bine indirmiştir.
Çok âlimler bunu şerh etmişlerdir. Bu şerhlerinden en meşhuru “El-Müdevvene” adlı eseridir. Bu kitab Hadis-i şerifleri fıkıh konularına göre içine almış olup, YAZILAN İLK HADİS KİBADIR. Bu kitabta ayrıca İmâm-i Mâlik (r.a.) in ictihad ettiği fıkhı mevzular da bulunmaktadır. Çeşitli tarihlerde basılmıştır.

Biri, Yahya bin el-Leysi (r.a.) nin rivayeti; diğeri de imâm-i Â’zam (r.a.) ın talabesi Muhammed şeybani (r.a.) tarafından yapılan iki rivayeti vardır.

Bu eserinden başka Abdullah bin Abdulhakim Mısrı (r.a.) tarafından rivayet edilen “Kitab-üs-sünen” adlı fıkha dair ve fetvalerini bildiren “Risale fil fetva” gibi eserleri vardır.

İmâm-i Mâlik (r.a.) in rivayet ettiği ve muvatta adlı meşhur eserine yazdığı hadis-i şeriflerden bazıları şunlardır;

-“Bir kişi bir söz söyler de, o sözden dolayı Cehennem ateşine düşeceği hatırına gelmez. Bir kimse de bir söz söyler, bu sözünden dolayı Allah’ın kendisini Cennet’e koyacağı aklına gelmez.”

-“Kişinin malaya’niyi (faydasız şeyleri) terk etmesi Müslümanlığının güzelliğindendir.”

-“Her dinin bir ahlakı vardır. İslamın ahlakı da hayâdır.”

İslam âlimleri ansiklopedisi

Allah-u Teâlâ hazretleri (c.c.) Bizleri ve sizleri İmâm-i Mâlik (Radiyallah-u anhu) hurmetine günahlarımızı afv eylesin. Amin

Fuad Yusufoğlu

Girnavas tepesinden Nusaybin’nin görünüşü

İmâm-i Şafi-i (Radiyallah-u anh)- 7

İmâm-i Şafi-i (r.a.), ictihadlarında, İmâm-i A’zam (r.a.) ın kıyas işinde takib ettiği (Rey yolu) ile, İmâm-i Malik (r.a.) in takib ettiği (Rivayet yolu) nu birleştirerek, ayrı bir ictihad yolu kurdu.

Şafi-i mezhebinin reis’i olan İmâm-i Şafi-i (r.a.) usul-i fıkıh ilmindeki mes’eleleri ilk defa tasnif edip, kitaba yazan kimsedir. Bu ilmindeki eserinin adı “Er-Risâle fil-Usul”dür.

Şafi-i Mezhebi;

Hanefi mezhebinden sonra en çok yayılan bir mezhebdir. Mısır, Mekke, Medine’de, Endonezya’da, Aden’de, Filistin’de, Azerbeycan’da ve Semerkant’da, Doğu ve Güneydoğu anadolu’da ve diğer yerlerde yayılmıştır.

Şafi-i mezhebinin hükümlerini anlatan pek çok kitab yazılmıştır. Bunlar arasında en meşhurleri İbn-i Hacer-i Mekki Hazretleri (r.a.) nin yazdığı “Tuhfet-ül-muhtac” haşiyesi, “Muhtasar-ı müzeni”, “Mugn-il-muhtac” Ve imâm-i Nevevi (r.a.) nin yazdığı “Minhac” adlı eseridir.

Eserleri;

1-Ahkam’ül Kur’an. Matbudur.
2-İhtilaf-ül hadis,
3-Müsned-üş Şafi-i Matbudur.
4-Er-Risale fi’l-usul; Usul-i fıkha dairdir. Usul-i fıkhın kitab halında yazıldığı ilk eserdir. Matbudur.
5-El-Mevaris,
6-El-Ümm; Fıkıh ilmine dair olup,İmâm-i Şafi-i (r.a.) nin ictihad ederek bildirdiği mes’eleleri içine alan bir eserdir.Yedi cild halinde basılmıştır.
7-Kitab-üs-Sünen ve’l Müsned; Hadis ilmine dairdir.
8-El-Emali el-Kübrâ,
9-El-İmlâ’ es-Sağir,
10-Ebed’-ül-Kadi,
11-Fadail-i Kureyş,
12-El-Eşribe
13-Es-Sebku ve’r-remyu,
14-İsbat-ün-Nübüvve ve Redd-i ale’l-berahime, gibi eserleri ve divanı vardır.

Menkıbeleri ve mehdi;

Süfyan-i Servi şöyle demiştir;

-“İmâm-i Şafi-i (r.a.) nin aklı, zamanındaki insanların yarısının akılları toplamından fazladır.”

Devam edecek…

İslam âlimleri ansiklopedisi

Allah-u Tâlâ hazretleri (c.c.) bizleri ve sizleri Hadis ilimlerini etfara ışık saçar gibi yayan İmâm-i Şafi-i radiyallah-u anh veli kulun yüzü suyu hürmetine günahlarımızı afv eylesin. Amin
Fuad Yusufoğlu